Χονδροπάθεια επιγονατίδας

Όσα πρέπει να γνωρίζετε γι’ αυτό το πολύ συχνό και ταλαιπωριτικό πρόβλημα

Τι είναι η χονδροπάθεια της επιγονατίδας;

Η χονδροπάθεια ή σωστότερα χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας περιγράφει την κλινική οντότητα που προκύπτει μετά από έναν τραυματισμό του χόνδρου της επιγονατίδας. Στο σημείο του τραυματισμού εμφανίζεται μείωση της πρόσφυσης του αρθρικού χόνδρου από το υποχόνδριο οστούν αλλά όχι διάσπαση του. Ο πόνος προκύπτει κατά την κίνηση της άρθρωσης της επιγονατίδας με το μηριαίο οστούν. Συνήθως εμφανίζεται βαθύς, ενοχλητικός πόνος στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος και κριγμός (αίσθημα τριβής) όταν το γόνατο είναι λυγισμένο.

Η κατάσταση αυτή είναι πολύ συχνή σε αθλητές νεαρής ηλικίας. Μπορεί να εμφανιστεί και σε μεγαλύτερες ηλικίες αλλά τότε είναι εκφυλιστικής αιτιολογίας και αποτελεί αρθριτική ή προ-αρθριτική εκδήλωση.

Η χονδρομαλάκυνση επιγονατίδας (πόνος στο γόνατο) είναι η μαλάκυνση και η διάσπαση του ιστού (χόνδρου) στην κάτω πλευρά της επιγονατίδας. Ο πόνος προκύπτει όταν το γόνατο και το μηριαίο οστό τρίβονται μεταξύ τους.

Ποια άτομα είναι πιο ευαίσθητα;

Τα άτομα που κινδυνεύουν να αναπτύξουν χονδροπάθεια στην επιγονατίδα είναι:

• Άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος
• Άτομα που στο παρελθόν έχουν υποστεί κάταγμα ή εξάρθρημα στην επιγονατίδα
• Δρομείς, ποδοσφαιριστές, ποδηλάτες και άλλα άτομα που ασκούνται συχνά
• Έφηβοι και υγιείς νέοι ενήλικες, συχνότερα γυναίκες

Τι προκαλεί χονδροπάθεια στην επιγονατίδα;

Η πλημμελής ευθυγράμμιση της επιγονατίδας είναι η πιο συχνή αιτία. Η παραλλαγή από την φυσιολογική ανατομία της επιγονατίδας, η τάση ή η αδυναμία των μυών γύρω από το γόνατο, η υπέρχρηση της άρθρωσης του γόνατος, καθώς και ανατομικές παραλλαγές όπως η πλατυποδία μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης χονδροπάθειας στην επιγονατίδα. Πιο συγκεκριμένα:

• Συγγενής πλημμελής ευθυγράμμιση της επιγονατίδας
• Πλατυποδία
• Επαναλαμβανόμενη χρήση της άρθρωσης του γόνατος λόγω τρεξίματος ή αλμάτων
• Αδύναμία τετρακέφαλου ή οπίσθιων μηριαίων
• Ανισορροπία των προσαγωγών ή των απαγωγών του μηρού

Στους εφήβους, η χονδροπάθεια μπορεί να προκληθεί από την ανομοιόμορφη ανάπτυξη των οστών και των μυών. Αυτό μπορεί να προκαλέσει μια παροδική πλημμελή ευθυγράμμιση κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης που αργότερα θα διορθωθεί από μόνη της.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Βαθύς, ενοχλητικός πόνος που γίνεται αισθητός:

• Στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος
• Πίσω από την επιγονατίδα
• Κάτω από την επιγονατίδα
• Στο πλάι της επιγονατίδας (συνήθως εξωτερικά)

Επίσης, μπορεί να παρουσιαστεί ένα αίσθηση κριγμού όταν το γόνατο λυγίζει (φέρεται σε κάμψη), στις παρακάτω περιπτώσεις:

• Σε βαθιά καθίσματα ή προβολές
• Κατεβαίνοντας τις σκάλες
• Τρέχοντας σε κατηφορικό δρόμο (κατεβαίνοντας έναν λόφο)
• Κατά την έγερση από καθιστική θέση

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Ο ειδικός Ορθοπαιδικός μπορεί να κάνει τη διάγνωση από το ιστορικό και την κλινική εξέταση. Συχνά απαιτούνται οι παρακάτω εξετάσεις για επιβεβαίωση ή αποκλεισμό μιας κλινικής απορίας:

• Εξετάσεις αίματος για την επιβεβαίωση ή τον αποκλεισμό ορισμένων συστηματικών τύπων αρθρίτιδας.
• Απλές ακτινογραφίες γόνατος ή και ειδικές ακτινολογικές λήψεις, για την αναγνώριση της θέσης της επιγονατίδας σε διάφορες θέσεις του γόνατος.
• Μαγνητική τομογραφία, για την επιβεβαίωση ή τον αποκλεισμό συνοδών βλαβών ή σοβαρότερων τραυματισμών στον χόνδρο της επιγονατίδας (πχ. διαχωριστική οστεοχονδρίτιδα) .

Πώς αντιμετωπίζεται;

Ο πιο συνηθισμένος τρόπος αντιμετώπισης των συμπτωμάτων της χονδροπάθειας της επιγονατίδας είναι η αποφόρτιση του γόνατος. Γι αυτόν τον λόγο, συχνά χρησιμοποιούνται τα παρακάτω:

• Τοποθέτηση πάγου ή παγοκύστης στην περιοχή για 15-20 λεπτά, τέσσερις φορές την ημέρα, για αρκετές ημέρες. Μην εφαρμόζετε τον πάγο απευθείας στο δέρμα. Τυλίξτε τον πάγο ή την παγοκύστη με μια πετσέτα.
• Τοπικές κρέμες, αλοιφές ή επιθέματα που εφαρμόζονται στο δέρμα για να βοηθήσουν στην ανακούφιση από τον πόνο.
• Αναλγητικά ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) για την ανακούφιση από τον πόνο.

Άλλοι τρόποι αυτοφροντίδας περιλαμβάνουν:

• Αλλαγή του τρόπου άσκησης
• Διατάσεις και ασκήσεις ενδυνάμωσης του τετρακέφαλου και των οπίσθιων μηριαίων μυών
• Απώλεια βάρους
• Χρήση ελαστικής επιγονατίδας ή κηδεμόνων με οπή
• Taping επιγονατίδας
• Επιλογή κατάλληλων αθλητικών παπουτσιών

Ποια είναι η πρόγνωση;

Τα άτομα που υποφέρουν από πόνο στο γόνατο ο οποίος έχει προκληθεί από χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας συνήθως αναρρώνουν πλήρως. Η ανάρρωση μπορεί να επέλθει σε λίγες εβδομάδες αλλά συχνά είναι μια κατάσταση που υποτροπιάζει και χαρακτηρίζεται από υφέσεις και εξάρσεις.

Πρόληψη

Συνιστάται άσκηση για την ενδυνάμωση του τετρακέφαλου και των γειτωνικών μυών, έτσι ώστε το γόνατο να είναι καλύτερα προστατευμένο. Αυτό συνήθως περιλαμβάνει ασκήσεις χαμηλής έντασης όπως το κολύμπι ή το στατικό ποδήλατο. Ισομετρικές ασκήσεις, ασκήσεις που περιλαμβάνουν ελεγχόμενη κάμψη του γόνατος και διατάσεις, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την καλύτερη εξισορρόπηση της επιγονατίδας.