Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου είναι ένας από τους πιο συχνούς τραυματισμούς που συμβαίνουν στη ζωή των αθλητών.
Η συνδεμοπλαστική του ΠΧΣ, αποτελεί την κύρια επέμβαση για την αποκατάσταση της βλάβης και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στην αθλητική δραστηριότητα μετά από μερικούς μήνες. Ωστόσο, μετεγχειρητικά, θα πρέπει να ακολουθήσει με συνέπεια τις οδηγίες του χειρουργού και του φυσικοθεραπευτή, με σκοπό την ασφαλή επιστροφή του στον αγωνιστικό χώρο.
Παρακάτω, αναφέρουμε τους βασικούς παράγοντες που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη για μια επιτυχημένη επιστροφή στην αθλητική δραστηριότητα μετά από συνδεσμοπλαστική ΠΧΣ:
-
Χρόνος επιστροφής στην αγωνιστική δράση
Ο χρόνος που απαιτείται μέχρι την επιστροφή στην αθλητική δραστηριότητα εξαρτάται από διάφορες συνθήκες. Αυτές μπορεί να είναι ο τύπος του μοσχεύματος, το ιστορικό προηγούμενων επεμβάσεων, κ.α.
Ο ελάχιστος χρόνος για την επιστροφή του ασθενούς στην άθληση είναι συνήθως 6 μήνες μετά την επέμβαση. Κατά τη διάρκεια των εβδομάδων αυτών, πρέπει να ανακτηθεί η λειτουργικότητα της άρθρωσης και να ενισχυθεί η δύναμη των μυών που την προστατεύουν.
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι χρειάζονται 2 χρόνια ώστε όλοι οι θεραπευτικοί δείκτες να επιστρέψουν στο φυσιολογικό και η ομοιόσταση του γονάτου να αποκατασταθεί πλήρως.
Πριν την επιστροφή στην αγωνιστική δράση υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει να συνυπολογισθούν, όσον αφορά στην επούλωση του μοσχεύματος. Το βασικότερο είναι η συνδεσμοποίηση του μοσχεύματος. Αυτό σημαίνει ότι το μόσχευμα, μέσω της αγγείωσης, της κυτταρικής αναγέννησης και της αναδιαμόρφωσης, μετατρέπεται προοδευτικά σε σύνδεσμος. Κάθε άκρο του μοσχεύματος θα πρέπει να ενσωματωθεί μάσα στα οστικά τούνελ και να μεγιστοποιηθεί η δύναμη συγκράτησης του, ενώ χρειάζεται να είναι σε τάση.
-
Κίνηση της άρθρωσης
Από την πρώτη μέρα θα πρέπει να επικεντρωθείτε στην ανάκτηση του εύρους κίνησης. Για τη μακροπρόθεσμη υγεία της άρθρωσης, είναι σημαντικό η διαδικασία αποκατάστασης της φυσιολογικής κίνησης και μηχανικής του γόνατος να ξεκινήσει από νωρίς. Πριν επιστρέψετε στην άσκηση, βεβαιωθείτε ότι η έκταση του γόνατος είναι πλήρης και η κάμψη είναι ίση ή σχεδόν ίση με την κάμψη του άλλου γόνατος. Μία ακόμη ισχυρή ένδειξη που θα πρέπει να υπολογισθεί πριν την επιστροφή στην άθληση, είναι το οίδημα. Όσο το γόνατο συνεχίζει να είναι πρησμένο, τότε ο ερεθισμός στην άρθρωση επιμένει και σε αυτήν την περίπτωση η άσκηση δεν είναι βοηθητική για την εξέλιξη της αποκατάστασης.
-
Μυϊκή δύναμη
Η ενδυνάμωση του τετρακέφαλου είναι ο σημαντικότερος παράγοντας στην προστασία του γόνατος και την επαναφορά της λειτουργίας του. Ο τετρακέφαλος προσφέρει δύναμη και σταθερότητα στο γόνατο, ενώ απορροφά ένα μεγάλο ποσοστό του φορτίου που δέχεται η άρθρωση. Πάρα πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η δύναμη του τετρακέφαλου έχει πολύ μεγάλη σημασία στην προστασία της άρθρωσης.
Συνεπώς, οι δυνατοί τετρακέφαλοι παίζουν κρίσιμο ρόλο για την ασφαλή επιστροφή στους αθλητικούς χώρους.
-
Ισορροπία
Εκτός από τη δύναμη των τετρακέφαλων μυών, η ισορροπία είναι καθοριστικής σημασίας για την πρόληψη κάποιου μελλοντικού τραυματισμού αλλά και της γενικότερης υγείας της άρθρωσης. Πρόσφατες μελέτες, έχουν καταδείξει τη σημασία του πλήρους ελέγχου στην κίνηση, καθώς και της σταθερότητας, για την πρόληψη των τραυματισμών. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να εξεταστεί η ισορροπία. Στους 4 μήνες, η ισορροπία στο χειρουργημένο πόδι θα πρέπει να φτάνει το 90% συγκριτικά με το μη χειρουργημένο πόδι. Έχει αποδειχθεί ότι το ποσοστό αυτό μειώνει τον κίνδυνο νέου τραυματισμού και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις δραστηριότητές του με μεγαλύτερη ασφάλεια.
-
Προοδευτική αύξηση
Η σταδιακή επιστροφή στην άσκηση μετά τη συνδεσμοπλαστική ΠΧΣ, είναι εξαιρετικής σημασίας για την ασφάλεια του αθλητή. Συνήθως, η επιστροφή σε πρόγραμμα γυμναστικής ξεκινάει με 10-15 λεπτά ήπιας άσκησης, 3 μέρες τη βδομάδα. Κάθε βδομάδα ο χρόνος των ασκήσεων αυξάνεται σταδιακά. Όταν η άσκηση μπορεί να εκτελείται για 25 – 30 λεπτά χωρίς την παρουσία συμπτωμάτων, τότε προστίθενται κι άλλες μεταβλητές, όπως είναι η ένταση, η ταχύτητα, αλλά όχι νωρίτερα.
Οι βασικές οδηγίες στην περίοδο της προετοιμασίας για την επιστροφή στην αγωνιστική δράση είναι:
- Η αύξηση του χρόνου άσκησης δε θα πρέπει να ξεπερνά το 10% ανά βδομάδα
- Κάντε μικρά διαλείμματα για ξεκούραση ανάμεσα σε διαδοχικές ασκήσεις
- Αποφύγετε τα μεγάλα άλματα γιατί αυξάνουν τη φόρτιση σε ισχίο, το γόνατο και τη μέση
Το πρόγραμμα ασκήσεων μετά τη συνδεσμοπλαστική ΠΧΣ ποικίλλει και καθορίζεται από τη βαρύτητα του χειρουργείου, το ιστορικό του ασθενούς και την αθλητική του εμπειρία.
Αν κι εσείς έχετε υποστεί ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου, επικοινωνήστε με τον ορθοπαιδικό χειρουργό Εμμανουήλ Μπριλάκη. Ο γιατρός έχει πολυετή εμπειρία, στη διάγνωση των παθήσεων του γόνατος και των αθλητικών κακώσεων, καθώς και στις τεχνικές αντιμετώπισής τους.
