Ρήξη Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου

Η αιτία για τη ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου είναι η εφαρμογή στην κνήμη ισχυρότερης ενέργειας από αυτή που μπορεί να απορροφήσει ο σύνδεσμος. Δηλαδή, όταν οι παραπάνω κινήσεις γίνονται με μεγάλη δύναμη ή ταχύτητα και ξεπερνιέται η μέγιστη αντοχή του συνδέσμου. Η ρήξη μπορεί να συμβεί κατά την επαφή αλλά πιο συχνά συμβαίνει κατά την απότομη προσγείωση μετά από άλμα.

Τα συμπτώματα του ασθενούς που έπαθε ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου, τη στιγμή του τραυματισμού περιλαμβάνουν:

• Πόνο
• Οίδημα
• Αίσθημα αστάθειας

Το αίσθημα που βιώνει ο ασθενής κατά τη στιγμή του τραυματισμού περιγράφεται συνήθως ως εξής: «Ένοιωσα/άκουσα στο γόνατό μου σαν να κόβεται κάτι» και μπορεί να νοιώθει ότι δεν τον κρατάει το γόνατό του ή ότι φεύγει από την φυσιολογική του θέση.

Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που ο ασθενής δεν νοιώθει αφόρητο πόνο ή που δεν υπάρχει καθόλου οίδημα στο γόνατο. Ακόμη όμως και όταν υπάρχουν, υποχωρούν μετά από μερικές εβδομάδες. Το πρόβλημα που τελικά παραμένει είναι η:

• Αστάθεια σε αθλητικές ή και καθημερινές δραστηριότητες.

Στις περιπτώσεις που η ρήξη δεν είναι πλήρης, το αίσθημα αστάθειας μπορεί να χρειάζεται αρκετή δύναμη για να είναι αντιληπτό.

Η διάγνωση της ρήξης είναι κλινική και γίνεται συνήθως από κάποιον ορθοπαιδικό με εμπειρία στις αθλητικές κακώσεις. Πολύ συχνά πραγματοποιείται μαγνητική τομογραφία με σκοπό την διαπίστωση των χαρακτηριστικών της ρήξης και τη διάγνωση συνοδών βλαβών όπως κάταγμα, κάκωση ή  ρήξη μηνίσκου, πλαγίων συνδέσμων ή αρθρικού χόνδρου.

Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού είναι μια ανατομική βλάβη και η αντιμετώπισή της είναι χειρουργική ανεξαρτήτως ηλικίας ή επιπέδου δραστηριότητας. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι ασθενείς αυτοί είναι παιδιά, έφηβοι ή άτομα σε παραγωγική ηλικία που συνήθως ασχολούνται με τον αθλητισμό, η αποκατάσταση της φυσιολογικής ανατομίας του γόνατος είναι σημαντική για την λειτουργική αποκατάσταση του κάτω άκρου.

Ένας ακόμη λόγος της αποκατάστασης είναι η ανάπτυξη μετατραυματικής αρθρίτιδας στο τραυματισμένο γόνατο. Αυτή είναι πιθανή να συμβεί σε όλους λόγω της εκφύλισης που συμβαίνει στο σώμα μεγαλώνοντας. Ωστόσο, στις περιπτώσεις που υπάρχει σωστή χειρουργική αποκατάσταση του συνδέσμου, οι πιθανότητες είναι πολύ λιγότερες. Ο λόγος είναι ότι όταν το γόνατο είναι σταθερό, η φθορά είναι μικρότερη. Όσο πιο πολλά είναι τα επεισόδια αστάθειας, τόσο μεγαλύτερη είναι ο τραυματισμός που συμβαίνει στον αρθρικό χόνδρο ή στους μηνίσκους επιταχύνοντας την ανάπτυξη της αρθρίτιδας.

Η επιλογή της χειρουργικής τεχνικής είναι συνδυασμός:

• Ηλικίας
• Φύλου
• Σωματότυπου
• Επιπέδου δραστηριότητας
• Χαρακτηριστικών του γόνατος του ασθενούς
• Είδος αθλητικής δραστηριότητας

Έτσι, εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι τα δεδομένα είναι διαφορετικά για κάθε ασθενή. Ένας επαγγελματίας αθλητής του μπάσκετ χρήζει διαφορετικής αντιμετώπισης συγκριτικά με μια νεαρή χορεύτρια. Η τάση της σημερινής εποχής είναι η χρήση αυτόλογων μοσχευμάτων που αντικαθιστούν τον κομμένο χιαστό.

Τελευταία, υπάρχουν θετικές εξελίξεις ως προς τη συρραφή του ήδη υπάρχοντος συνδέσμου με παράλληλη χρήση ειδικού συστήματος καθήλωσης που υπόσχεται επούλωση. Ωστόσο, αυτό πρέπει να γίνει πάρα πολύ κοντά στον τραυματισμό. Η συζήτηση του χειρουργού με τον ασθενή προεγχειρητικά είναι αυτή που καθορίζει την μέθοδο που πρέπει να ακολουθηθεί.

Είναι πολύ σημαντικό ο χειρουργός να σχηματίσει το προφίλ του τραυματισμένου γόνατος και να καταλάβει τις απαιτήσεις του ασθενούς έτσι ώστε να εξηγήσει τις επιλογές και το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Έτσι καταλαβαίνει κανείς ότι η σωστή αντιμετώπιση είναι εξατομικευμένη και διαφορετική για κάθε ασθενή.

Τα τελευταία χρόνια, πολλά έχουν αλλάξει στην χειρουργική της συνδεσμοπλαστικής του πρόσθιου χιαστού. Πρόκειται για εξελιγμένες τεχνικές που είναι πιο κοντά στην φυσιολογική ανατομία του συνδέσμου, γίνονται με μικρότερη επεμβατικότητα και δίνουν τη δυνατότητα ταχύτερης ανάρρωσης. Δυστυχώς όμως όχι και ταχύτερης επιστροφής σε αγωνιστική δράση.

Οι τεχνικές αυτές είναι τεχνικά απαιτητικές για τον χειρουργό και απαιτούν ακρίβεια στην εκτέλεση τους. Επειδή υποστηρίζονται από νέες τεχνολογικές ανακαλύψεις, απαιτούν επίσης και εξοικείωση του χειρουργού με τις νέες τεχνολογίες. Σε σχέση με τις κλασικές τεχνικές,  οι μοντέρνες τεχνικές έχουν την ίδια φιλοσοφία αλλά διαφοροποιούνται σε τεχνικές λεπτομέρειες. Ένα παράδειγμα είναι, όταν λαμβάνεται μόσχευμα από τους οπίσθιους μηριαίους (hamstrings), χρησιμοποιείται μόνο ένας από τους τρεις τένοντες. Το πλεονέκτημα αυτής της βελτίωσης είναι ότι επηρεάζεται πολύ λιγότερο και επομένως ανακάμπτει σημαντικά πιο γρήγορα η δύναμη της κάμψης του γόνατος. Ο τρόπος κατασκευής του μοσχεύματος, όμως, εξασφαλίζει την απαραίτητη διάμετρο, το απαραίτητο μήκος και γενικά όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την καλή ενσωμάτωσή του και την μέγιστη ισχύ του. Τέλος, με τις νέες τεχνικές τα οστικά τούνελ είναι μικρότερα και η στήριξη γίνεται με πολύ λεπτά και ισχυρά υλικά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην υπάρχουν μεταλλικά ή άλλα ογκώδη εμφυτεύματα (πχ. βίδες) και να αποφεύγονται οι ανεπιθύμητες επιπλοκές που ορισμένες φορές δημιουργούνται από αυτά.

Μες τις μοντέρνες αρθροσκοπικές τεχνικές επιτυγχάνονται:

• Μικρότερη επεμβατικότητα
• Ισχυρότερη συγκράτηση
• Μικρότερα οστικά τούνελ
• Μειωμένη αιμορραγία
• Γρηγορότερη επούλωση
• Λιγότερες επιπλοκές